کوپی لواک (به انگلیسی: Kopi Luwak) نوعی قهوه است که از دانههای قهوه موجود در مدفوع حیوانی از رده راسویان به نام گربه زباد (به انگلیسی: Civet) تهیه میشود. این حیوان پس از خوردن دانههای قهوه، هسته آن را دفع میکند که از آن برای تهیه این نوع قهوه استفاده میشود. این قهوه گرانترین قهوه دنیا است.
لواک حیوانی باهوش و خوش سلیقه است که علاقهی زیادی به میوهی قهوه دارد. این حیوان به طور طبیعی، تنها بهترین، درشتترین و رسیدهترین میوههای قهوه را برای پذیرایی از خود انتخاب میکند. سیستم گوارشی لوواک به گونهای است که بخش گوشتی میوه را هضم کرده و دانههای قهوه را پس از قدری تغییر در ساختار پروتئینی آنها، سالم و دست نخورده به شکل مدفوع دفع میکند. در مناطق زیادی از اندونزی که زیر کشت قهوه قرار دارد، به ویژه در سوماترا، جاوه و بالی، لوواکها چه به صورت وحشی و چه به صورت دستآموز، در کشتزارهای بزرگ قهوه میگردند و بهترین و سالمترین میوهها را برای خوردن انتخاب میکنند. پس از این، نوبت به کارگران مزرعه میرسد که دنبال دانههای دفعشدهی قهوه بگردند. این دانهها پس از شستشو، با حرارت بالا بو داده میشوند و به گرانترین و یکی از کمیابترین قهوههای دنیا تبدیل میگردند.
هنوز تولید کنندگان قهوه به نتیجه ی واحدی نرسیده اند که کدام یک از فرایندهای انتخاب و هضم باعث بهترین بودن این قهوه شده است. فرایند انتخاب به این صورت است که از آنجایی که لواک حیوانی باهوش و خوش سلیقه است و علاقهی زیادی به میوهی قهوه دارد، به طور طبیعی، تنها بهترین، درشتترین و رسیدهترین میوههای قهوه را برای پذیرایی از خود انتخاب میکند. سیستم گوارشی لوواک به گونهای است که بخش گوشتی میوه را هضم کرده و دانههای قهوه را پس از قدری تغییر در ساختار پروتئینی آنها، سالم و دست نخورده به شکل مدفوع دفع میکند. در فرایند هضم ممکن است طعم و عطر قهوه بهتر شود. زیرا آنزیم های پروتئولیتیک این حیوان در دانه ی قهوه نفوذ کرده و باعث می شود تا پپتیدها کوتاه تر شده و اسیدهای آمینه بیشتری آزاد گردد. سپس در ادامه فرایند با بقیه مواد از روده گذشته و با مدفوع خارج می شوند.
طعم قهوه
عوامل زیادی در طعم قهوه موثرند. کوپی لواک به هر نوع دانه ی قهوه ای که به این روش، توسط این حیوان تولید شود گفته می شود. طعم آن به گونه و ذات دانه ها، نوع دانه هایی که برای مصرف انتخاب می شوند، میزان ماندگی دانه ها و نحوه ی طبخ آن متفاوت است. توانایی این حیوان برای انتخاب بهترین دانه ها، رژیم غذایی آن، میزان سلامت حیوان و سطح استرس آن نیز در طعم و مزه ی قهوه موثر است. طبق تحقیقات انجمن تخصصی قهوه امریکا (SCAA) در یک نظرسنجی از صاحبنظران صنعت قهوه طعم این قهوه را در یک کلام، بد دانسته اند. طی بررسی یک تیم تخصصی در این موسسه بر روی قهوه به دست آمده از دانه های مشابه قهوه، قبل و بعد فرایند کوپی لواک به این نتیجه رسیده اند که فروشی که کوپی لواک دارد، فقط به دلیل داستانی است پشت این قهوه است و امتیازی که در این بررسی کسب کرد دو امتیاز پایین تر از سه قهوه ی دیگر بود.