مراسم برف چال

مراسم برف چال عبارت است از: جمع‏آوري و ريختن برف در يخچالي که گفته مي‏شود در نيمة اول قرن نهم هجري قمري ساخته شده و حدود شش قرن قدمت دارد. هر ساله مردان روستاهاي اسک، نياک و ساير روستاهاي همجوار برحسب رسمي که سيدحسن ولي از اجداد آنان بنياد نهاده است، در روزي معين از فصل بهار، آخرين بقاياي برف‏هاي زمستاني را از کوهستان به داخل يخچال حمل مي‏کنند. يک روز قبل از برگزاري اين مراسم، زنان روستايي با استفاده از آرد نذري و آب چشمه‏هاي معدني اسک خميري آماده مي‏کنند و در محوطه آرامگاه سيدحسن ولي (که در روستاي نياک واقع شده است) ناني مي‏پزند و در همين حال نوعروسان روستايي، شيريني، رشته و تخم‏مرغ رنگي آماده مي‏کنند. شب هنگام آن‏ها را به عنوان غذا بين مردان که در مراسم شرکت دارند، تقسيم مي‏کنند.

 

در روز اجراي مراسم، کلية مردان به جز سال‏خوردگان و بيماراني که قادر به حرکت نيستند، از روستا خارج مي‏شوند و در غياب آن‏ها زن‏ها امور روستا را مي‏چرخانند و براي آن‏که مطمئن باشند مردي وارد روستا نمي‏شود، از بين خود نگهباناني انتخاب مي‏کنند و در گذرگاه و کنار پل مي‏گمارند و چون هيچ مردي در روستا حضور ندارد، زنان با آزادي کامل و سر و وضعي آراسته، در محوطه‏اي گرد مي‏آيند و به شادماني و انجام بازي‏هاي مختلف مي‏پردازند. همزمان با اين مراسم که در روستا جريان دارد، مرداني که به کوهستان رفته‏اند، هر کدام با توجه به توان و نيروي بدني خود و استفاده از امکانات موجود مي‏کوشند تا قبل از رسيدن ظهر، يخچال را پر از برف کنند. آن‏گاه در لطافت هواي بهاري، بر گسترة دشت سفره‏اي گسترده مي‏شود و مردان خسته از کار، فارغ از هرگونه دغدغه و نفاي بر سر يک سفره مي‏نشينند و پس از رفع خستگي عازم خانه‏هاي خود مي‏شوند. انجام کلية مراسم برف چال در «اسک» ضمن آن که نشانه‏اي از تعاون و همياري روستائيان ناحيه است، به کينه‏ها و کدورت‏هايي هم که در طول سال بين مردم ايجاد شده پايان مي‏بخشد و با تأمين آب مورد نياز دام‏داران در تابستان به رونق دام‏داري در منطقه نيز کمک مي‏کند.