به گزارش گروه “رسانهها” خبرگزاری تسنیم، رئیس سابق مرکز تحقیقات منابع طبیعی و کشاورزی استان مازندران در آستانه هفته منابع طبیعی گفت: بنا به آمار، اگر روند موجود در برداشت آب از سفرههای زیرمینی ادامه پیدا کند حداکثر 20سال دیگر مازندران خشک میشود.
این استاد دانشگاه، با اشاره به اینکه هر 10سال، سطح آب سفرههای زیرزمینی شمال کشور نیم متر پایینتر میرود، خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیش از 90درصد آب مازندران در بخش کشاورزی بهویژه تولید برنج مصرف میشود و منابع آبی استان به طرز نگران کنندهای در حال کاهش است.
آنطور که امینی میگوید: برای هر کیلو برنج 5تا7هزارلیتر آب مصرف میشود اما اینکه آیا این شیوه تولید برنج ارزش اقتصادی دارد در محاسبات جایی ندارد؟ ما درحالی 5تا 7هزارلیتر آب صرف برنجکاری میکنیم که آب خارج شده از شالیزار به انواع کودها و سموم شیمیایی آلوده شده و نمیتوان از آن بهرهبرداری مجدد کرد.
رئیس سابق مرکز تحقیقات منابع طبیعی وکشاورزی استان مازندران با ابراز نگرانی از آینده استانهای شمالی کشور تصریح کرد: بهدلیل برداشتهای بیرویه ومصرف بیحساب وکتاب آب، حجم آبهای سطحی استان بهشدت کاهش یافته است در نتیجه برای جبران کم آبی، دائما در حال حفر چاه هستند وبی توجه به عواقب ناگوار آن، از سفرههای زیرزمینی آب برداشت میکنند. به گفته وی، این روند در جلگهها و مناطق بالادست باعث تنزل سطح آب سفرههای زیرزمینی شده و در مناطق نزدیک دریا سبب پایین رفتن سطح آب و پیشروی آب دریا به سمت خشکی شده است، به همین دلیل هر چه به نوار ساحلی نزدیکتر میشویم خاک و آب شورتر میشود و بهزودی اراضی نزدیک به ساحل قابلیت خود را از دست میدهد.
امینی میگوید که افت سطح آب سفرههای زیرزمینی در اراضی جلگهای روی پوشش گیاهی بهشدت اثر گذاشته و بهتدریج باعث خشک شدن خاک و تخریب کامل پوشش گیاهی دراین مناطق میشود. به گفته این استاد دانشگاه، اگرروند موجود برداشت آب درمازندران ادامه داشته باشد و چارهای برای آن نشود این استان هم به سرنوشت خوزستان مبتلا خواهد شد. اتفاقی که در خوزستان روی داده براثر بهرهبرداری بیش از حد آب از سفرههای زیرزمینی و آبهای سطحی بوده ؛ روندی که باعث خشک شدن خاک و رطوبت آن شده است بهطوری که با وزش هر بادی، خاک در هوا پراکنده میشود.
تخریب سرزمین
امینی یادآورشد: سطح سفرههای زیرزمینی وقتی افت میکند ناگزیر عمق چاهها بیشتر میشود و آب بیشتری ازسفرههای زیرزمینی برداشت میکنند. الان بسیاری از دشتهای مازندران دشت ممنوعه هستند و نباید از این دشتها، آبی برداشت شود زیرا سطح آب از تراز منفی دراز مدت پایینتر رفته و این خطر وجود دارد که سفرههای زیر زمینی به خشکی برسند.
مهندس کاظم نصرتی نصرآبادی هم که سالها مدیریت جنگلهای شمال کشور را برعهده داشته است، در گفتوگو با همشهری وضعیت منابع آبی استانهای شمالی کشور را بحرانی توصیف کرد وگفت: طی چند دهه اخیر، در سراسر کشور بیش از حد مجاز از سفرههای زیرزمینی، آب برداشت شده و استانهای شمالی هم ازاین قاعده مستثنی نبودند.
رئیس جامعه جنگلبانی ایران، افزود: ساختاراراضی شمال بهگونهای است که وقتی سفرههای زیرزمینی تخلیه شود آب شور جایگزین آبهای زیرزمینی شده و اراضی قابلیت خود را ازدست میدهد و شوری در نهایت باعث تخریب سرزمین میشود. اینها مباحث جدیدی نیست و طی 4دهه اخیر بارها کارشناسان درباره آن هشدار دادند اما کسی به این هشدارها توجه نکرد.
بیابانزایی دامن سبزترین استانهای کشور را هم گرفت
کاظم نصرتی نصرآبادی، رئیس جامعه جنگلبانی ایران که سالها مدیریت جنگلهای شمال را برعهده داشته است، تصریح کرد: در حال حاضر بهدلیل برداشت بیرویه آب از سفرههای زیرزمینی، در سراسر کشور شاهد تخریب منابع آب وخاک و گسترش بیابان هستیم این نشان میدهد که طبیعت تحمل این حجم تخریب را ندارد و به سمت نابودی پیش میرود؛ استانهای شمال کشور هم از این قاعده مستثنی نیستند بنابراین، در آینده نه چندان دور، کل منطقه شمال تبدیل به بیابان میشود.