قبرستان سفید چاه

قبرستان سفید‌ چاه که به «قبرستان سپید» نیز شهرت دارد، در شهرستان بهشهر، بخش یانه‌سر، روستای سفید‌ چاه واقع شده که مربوط به دوره تیموریان است و اولین قبرستان مسلمانان در ایران به‌شمار می‌رود. در روستای سفید چاه رسم بوده است که سنگ قبر مردگان را بر اساس شغل آنها حکاکی می‌کردند، اما بعد از مرگ آخرین بازمانده‌ سنگ‌تراشان و حکاکان مصیب محله، عمر حکاکی روی سنگ‌ها هم به پایان رسیده و درگذشتگان جدید روستا، با سنگ‌های امروزی دفن می‌شوند. نقوش هندسی حک شده روی سنگ‌ مزارها عبارتند از دایره، مربع و مثلث. این تصاویر هندسی کلید رمز عناصر مهمی چون زندگی و رستاخیز پس از مرگ است. در جهان اسلام سنگ قبرها دارای اشکال متنوعی است که نمایانگر معماری هر منطقه است. در قبرستان سفید چاه سنگ مزارها محرابی و صندوقی هستند که هر دو شکل در ایران دارای پیشینه معماری‌اند. طرح محراب که اصلا طرحی متعلق به دوران «میترایسم» است، پس از اسلام، از سده چهارم هجری قمری به بعد بر سنگ مزارها حکاکی شد. سنگ قبرهای محرابی قبرستان تاریخی سفید چاه، دارای تصاویر نمادین ایرانی است که مفاهیم پیچیده زندگی، مرگ و رستاخیز را در خود نشان می‌دهد. در این قبرستان تاریخی، معدود سنگ مزارهای صندوقی نیز وجود دارند. قدیمی‌ترین سنگ قبر صندوقی به تاریخ ۸۹۶ هجری قمری تعلق دارد و تعدادی سنگ‌های صندوقی نیز بر فراز تپه قبرستان در جهت شمالی قبرستان سفید چاه به دست آمده است که به دلیل فرسودگی زیاد، قابل مطالعه نیستند.