راهنمای سفر به شمال اطلاعات گردشگری استان مازندران
فرض کنید در فرودگاه هستید و تا زمانی که باید سوار هواپیما شوید، هنوز یک ساعت باقیمانده است. تازه از خوردن یک میانوعده در رستوران گران و پرزرقوبرق فرودگاه فارغ شدهاید و شاید در فرصت باقیمانده به کمی ماساژ در اسپای فرودگاه هم فکر کرده باشید؛ اما در کنار تمامی این موارد، وسوسهی خرید از فروشگاه معاف از گمرک فرودگاه (Duty Free Shops) هم لحظهای شما را به حال خود رها نمیکند.
اسکات مایروویتز (Scott Mayerowitz)، سرپرست تحریریهی سایت The Points Guy که در زمینهی سفرهای هوایی فعالیت میکند، میگوید:
گاهی وقتها، به این خاطر در فروشگاه معاف از گمرک توقف میکنیم که به نظرمان از این کار سود میبریم. در برخی مواقع هم از انتظار کشیدن برای پرواز خسته شدهایم و میخواهیم وقتکشی کنیم یا کالاهایی در این فروشگاهها میبینیم که در کشور خودمان وجود ندارد.
بنا به توصیهی مایروویتز، در این مواقع پیش از آنکه به سراغ کیف پولتان بروید، کمی پرسوجو کنید تا مطمئن شوید که سرتان کلاه نرود. در بررسیهای سایت The Points Guy روی موضوع خرید از فروشگاههای معاف از گمرک در فرودگاهها، آشکار شده است که تفاوت قیمت زیادی بین کالاهای مشابه فروشگاهها در فرودگاههای سرتاسر جهان وجود دارد. به این ترتیب، احتمال آنکه کالای مشابهی را ۳۰ درصد ارزانتر در فرودگاه دیگری پیدا کنید، خیلی زیاد است. حتی قیمت کالا در فروشگاههای داخل یک فرودگاه نیز با هم فرق میکند. بررسی فوق شامل جمعآوری و مقایسهی قیمت ۱۳ کالا در فروشگاههای معاف از گمرک ۵۰ فرودگاه در ۶ قارهی جهان بوده است.
خرید معاف از گمرک چیست؟
عوارض گمرکی، تعرفه یا مالیاتی است که بر کالاهای وارداتی از کشورهای دیگر وضع میشود. تعرفهای که در فروشگاههای داخل فرودگاه از آن معاف میشوید، مالیات واردات کالا است که بر فروشگاههای محلی همان کشوری اعمال میشود که فروشگاه معاف از گمرک نیز در آن واقع شده است. این عوارض معمولا ترکیبی از مالیات ارزش افزوده (VAT) و مالیات بر فروش است.
اصطلاح معاف از مالیات، به معنی تعلق نگرفتن مالیاتهای محلی بر اجناسی است که بهصورت خردهفروشی در مناطق اقتصادی ویژه خریداری میشوند. اندرو شرانگ (Andrew Schrange)، کارشناس فروش و همبنیانگذار سایت Money Crashers که در زمینهی امور مالی شخصی فعالیت میکند، در توضیح منطقهی اقتصادی ویژه میگوید در این مناطق، مالیات ارزش افزوده (VAT) و مالیات فروش دریافت نمیشود. فروشگاه معاف از گمرک را معمولا در فرودگاهها میتوان یافت؛ اما در مرزهای زمینی مهم و کشتیهای کروزی که در آبهای بینالمللی تردد میکنند نیز اینگونه فروشگاهها به چشم میخورند.
در زمان خرید از فروشگاه معاف از گمرک، باید به سقف مجاز خرید از اینگونه فروشگاهها در هر کشور نیز توجه کنید.
فروشگاههای معاف از گمرک از چه زمانی شروع به کار کردند؟
با آغاز به کار اولین فروشگاه معاف از گمرک جهان در منطقهی ترانزیت فرودگاه شانون (SNN) در سال ۱۹۴۷، ایرلند خود را بهعنوان پیشگام این الگوی تجاری معرفی کرد. دولت ایرلند قانون «فرودگاه معاف از عوارض گمرکی» را در همان سال تصویب کرد و هواپیماها، کالاها و مسافران ترانزیت را از رویههای گمرکی معمول معاف کرد و آنطور که نادین هیوبل (Nadine Huebel)، مدیرعامل شرکت Heinemann Americas و دارندهی فروشگاههای زنجیرهای معاف از گمرک در ۷۴ فرودگاه در ۲۸ کشور جهان میگوید، این مفهوم در سطح بینالمللی مورد تقلید کشورهای دیگر قرار گرفت.
آیا خرید معاف از گمرک به صرفهجویی در هزینهها میانجامد؟
در حالت کلی، بهتر است قیمت اجناس را در کشور خودتان و کشوری که به آن سفر کردهاید، بدانید و با هم مقایسه کنید. مایروویتز میگوید نامگذاری این نوع خرید بهعنوان «معاف از گمرک» همیشه به آن معنا نیست که با سود همراه هستند؛ چراکه مالکان فروشگاههای معاف از گمرک وظیفه ندارند پسانداز ناشی از معاف مالیاتی خودشان را با مشتریان تقسیم کنند. به گفتهی شرانگ، آنها در زمان قیمتگذاری اجناس خود تنها به قیمتهای محلی توجه میکنند. او در ادامه میگوید:
روشهای قیمتگذاری در هر فروشگاه و حوزهی قضایی متفاوت است. در هر صورت، خریداران نباید توقع تخفیفهای زیادی داشته باشند.
در هر صورت، با توجه به ساختار مالیاتی هر کشور میتوان سود زیادی (تا ۲۰ یا حتی ۳۰ درصد) از خرید برخی اجناس خاص در کشورهایی به دست آورد که مالیات ارزش افزودهی بالایی دارند. شرانگ توصیه میکند با قوانین مربوط به خرید معاف از گمرک در کشوری که به آن سفر میکنید، آشنا باشید. برخی از کشورها محدودیتهایی دربارهی میزان اینگونه خریدها دارند و در صورت تجاوز از آن، پس از بازگشت به خانه مجبور به پرداخت مالیات خواهید شد. معمولا با مراجعه به باجههای مرزی یا دفاتر گمرکی کشوری که به آن سفر کردهاید، میتوانید دراینباره اطلاعات کسب کنید. آژانسی که از آن تور تهیه کردهاید نیز میتواند شما را راهنمایی کند.
همهی فروشگاههای معاف از حقوق گمرکی دارای شرایطی یکسانی نیستند. در برخی مواقع، فروشگاههای فعال در یک فرودگاه، کالای مشابهی را با قیمتهای متفاوتی عرضه میکنند.
بهترین و بدترین محلها برای خرید معاف از گمرک کداماند؟
طبق بررسی سایت The Points Guy، ارزانترین محصولات عطر و لوازم آرایشی را میتوان در فرودگاههای اروپا و ارزانترین محصولات دخانیات را در کشورهای آسیایی پیدا کرد. بهطور کلی، ارزانترین فرودگاه از نظر قیمتگذاری اجناس معاف از گمرک، فرودگاه کوالالامپور (KUL) در کشور مالزی است. لقب گرانترین فرودگاه از این لحاظ نیز به فرودگاه سانتورینی (JTR) در یونان تعلق میگیرد.
چگونه میتوان بیشترین سود را از خرید معاف از گمرک به دست آورد؟
هیوبل معتقد است برای کسب بیشترین سود از خرید کالاهای معاف از گمرک باید اجناسی را که در حالت عادی بیشترین مالیات گمرکی دارند، شناسایی و طوری معامله کرد که بهاندازه ۳۰ درصد از قیمت کالا کمتر باشد.
مایروویتز میگوید هیچ کالای خاصی را نمیتوان نام برد و مطمئن بود که خرید آن از یک فروشگاه معاف از گمرک حتما منجر به سود میشود:
این موضوع شهر به شهر و با توجه به نوع محصول فرق میکند. شاید اقلام معاف از گمرک از قیمت خوبی برخوردار باشند؛ اما خریداران معمولا از زحمتهای پس از خرید غافل میمانند. آیا سود چهار دلاری ناشی از خرید یک کالای سنگین، ارزش آن را دارد که در دو فرودگاه دیگر و حین رانندگی از فرودگاه تا خانه، زحمت حمل آن را متقبل شوید؟
از خرید چه اقلامی باید صرفنظر کرد؟
لوازم آرایشی، پوشاک و سایر کالاهای لوکسی که در فروشگاه معاف از گمرک عرضه میشوند، معمولا قیمتی گرانتر از بازارها و مراکز خرید شهر خودتان دارند. شرانگ میگوید:
لوازم آرایشی و سایر کالاهای لوکس مانند پوشاک، قیمت یکسانی ندارند و در بسیاری از موارد، قیمت آنها در فروشگاههای معاف از گمرک بسیار گرانتر از بازارهای خیابانی و فروشگاههای بزرگ شهر خودتان است.
علت این گرانی، در مالیات مختصری است که به پوشاک تعلق میگیرد:
خریدهای بهتری میتوانید در داخل شهر انجام دهید؛ بهویژه اگر در کشوری هستید که دستفروشان زیادی در خیابانها مشغول به کار هستند و چانه زدن، امری مرسوم است.
همچنین، شرانگ به خریداران پیشنهاد میکند که از فکر خرید سوغاتی در فرودگاهها منصرف شوند. او سوغاتی را کالایی میداند که احتمال ضرر کردن در آنها بسیار زیاد است:
اگر تصمیم دارید کمی خرتوپرت یا یادگاری از خارج با خود بیاورید، آنها را پیش از رسیدن به فرودگاه بخرید.
چگونه میتوان سود خود را از خرید کالاهای معاف از گمرک تضمین کرد؟
مایروویتز پیشنهاد میکند برای مقایسه و تبدیل قیمتها به ارز محلی، از گوگل و سایتهای بهروز استفاده کنید. در صورت امکان از فروشگاههای محلی استفاده کنید؛ چراکه محصولات متعلق به همان کشوری که فرودگاه در آن واقع است، معمولا بهخوبی قیمتگذاری شدهاند؛ اما بهسختی میتوان باور کرد که کالاهای وارداتی قیمتی عادلانه داشته باشند.
باز هم باید روی این گفته پافشاری کرد که دانستن قیمت اجناس در محل زندگیتان، مهمترین اصل برای خرید پرسود از فروشگاه معاف از گمرک است. اگر در شهری زندگی میکنید که برخی کالاها با مالیات سنگینی مواجه هستند، خرید حجم عمدهای از آن کالای خاص بدون پرداختن مالیات میتواند بهصرفهجویی زیادی در مخارج بینجامد.
اگر پروازتان کنسل شد، با خریدهای انجام شده چه باید کرد؟
بیشتر مسافران زمانی اقدام به خرید از فروشگاه معاف از گمرک میکنند که تنها یک ساعت تا زمان سوار شدنشان به هواپیما باقیمانده است. کمتر اتفاق میافتد که پروازی در این بازهی زمانی کنسل شود و برخی فروشگاهها در چنین مواقعی، جنس فروخته شده را پس میگیرند.
در غیر این صورت، باید هنگام خروج از فرودگاه، خرید این اقلام را به مسئولان اعلام و مالیات و سایر تعرفههای گمرکی آن را پرداخت کنید. راه دیگر، سپردن آن به انبار فروشگاه است که آن را تا زمان محدودی برای شما نگه خواهد داشت. رویهمرفته، قوانین فرودگاه کشوری که در آن حضور دارید و نیز مقصد نهایی سفر، تعیینکنندهی تصمیم نهایی شما خواهد بود. در هر صورت، رسید خرید را تا زمان رسیدن به خانه حفظ کنید و آن را در دسترس داشته باشید.
در زمان خرید، بهتر است از چه ارزی استفاده شود؟
اگر میخواهید پول کالایی را بهصورت نقدی بپردازید، وقتی صندوقدار از شما دربارهی پرداخت با دلار یا ارز محلی سوال میکند، همیشه ارز محلی را انتخاب کنید. به این صورت، میتوانید همهی ارز محلی باقیمانده را در فرودگاه خرج کنید و پس از رسیدن به خانه مجبور به تبدیل آن به پول رسمی کشور خود نخواهید بود. علاوه بر این، اگر خرید با دلار انجام شود، فروشندگان قیمت کالا را از ارز محلی به دلار تبدیل میکنند. نکتهی مهم آنجا است که تبدیل نرخ ارز در اینگونه موارد بسیار بالا است و همین عامل میتواند هزینهی سنگین دیگری روی دست شما بگذارد.
